ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་།
ངོ་སྤྲོད།
ཞུན་དག༉ ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་འདི་ སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་ལུང་གཉིས་རྒེད་འོག་གི་འོག་ལུ རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཀྲར་ ༤༠༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་འདུག། ལྷ་ཁང་འདི་ སྤ་རོ་འབངས་སྡེ་ཟམ་པ་ལས་ཡར་ སྣུམ་འཁོར་གསེབ་ལམ་བདའ་སྟེ་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༩ ལྷགཔ་ཅིག་འགྱོཝ་ད་ལྷོད་ཚུགསཔ་ཨིན་མས། (དད་པའི་ས་བོན། ས་ཕོ་ཁྱི་ལོ། ༢༠༠༨།) ལྷ་ཁང་འདི་ དུས་རབས་ ༡༤ པའི་ནང་ལུ་ གཏེར་སྟོན་ཤེས་རབ་མེ་འབར་གྱི་གདན་ས་བཅགས་གནང་ཡོདཔ་དང་ ལོ་རྒྱུས་ཚུ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ གཙུག་ལག་ཁང་འདི་བཞེངས་ཚར་ཏེ་ ལྷ་ཁང་ནང་ན་ལུ་ཨྱོན་གུ་རུའི་སྐུ་འདྲ་གཅིག་ བླ་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་པོ་ཟེར་ཞུ་མི་འདི་གིས་ བཞེངས་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ སྐུ་འདྲ་འདི་ཧ་ལམ་བཞེངས་ཚར་ཏེ་མཐའན་མཇུག་ལུ་ སྐུ་འདི་གི་དབུ་འདི་ ཚད་གཞི་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཞེངས་མ་ཚུགས་པར་ལུས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།
བྱུང་རབས།
ཞུན་དགསྐུ་བཞེངས་མི་འདི་གིས་ག་དེ་སྦེ་བཞེངས་ཏེ་འབད་རུང་ སྐུ་དེ་གི་སྐུ་གཟུགས་དང་བསྟུན་པའི་དབུ་བཞེངས་མ་ཚུགས་པར་ ག་དེ་སྦེ་འབད་ནི་ཨིན་ན་མ་ཤེས་པར་སྡོད་པའི་སྐབས་ལུ་ ཉིནམ་ཅིག་འབདཝ་ད་ ལྷ་ཁང་འདི་གི་ཕྱི་ཁར་སྐུ་ཚོང་རྐྱབ་མི་བུམོ་འཇའ་རིསམོ་གཉིས་འོངས་ཏེ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་དབུའི་སྐུ་འདྲ་གཅིག་འབག་སྟེ་འོང་འོངམ་ཨིན་མས། དེ་ལས་སྐུ་བཞེངས་མི་འདི་གིས་དབུའི་སྐུ་འདྲ་འདི་འབག་སྟེ་ སྐུའི་སྐུ་གཟུགས་གུར་ཚད་གཞི་བཏུབ་མ་བཏུབ་བལྟ་བའི་སྐབས་ དབུ་འདི་ཀྲིག་ཀྲི་ཚད་གཞི་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་སྒྲིག་བཏུབ་ལས་ ལོག་སྟེ་ཕྱི་ཁར་སྐུའི་དབུ་འདི་ཁོ་གིས་ཏི་རུ་ག་དེམ་ཅིག་སྦེ་བཙོང་ཏེ་འབད་རུང་ ཉོ་ནི་སྦེ་སླབ་ཏེ་ཕྱི་ཁར་འགྱོ་བའི་སྐབས་ བུམོ་གཉིས་ག་སོང་གུ་སོང་མེད་པར་ཡར་སོངམ་ཨིན་མས། ཤུལ་ལས་ སྐུ་ཚོང་རྐྱབ་པར་འོང་མི་བུམོ་གཉིསཔ་འདི་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་དང་ མནྡ་ར་ཝ་གཉིས་ཨིནམ་སྦེ་ ཤེས་ནུག། སྐུ་བཞེངས་མི་བླམ་བསྟན་འཛིན་དབང་པོ་མཆོག་གིས་དབུ་འདི་སྐུའི་སྐུ་གཟུགས་གུར་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མ་བཀལ་བའི་ཧེ་མ་ དབུ་ལུ་ནང་རྟེན་ག་ནི་ཡང་མེདཔ་ལས་ནང་རྟེན་གཅིག་བཙུགས་ནི་འབདཝ་ད་ དབུ་འདི་གིས་གསུང་བྱོན་ཏེ་ ང་ལུ་ནང་རྟེན་ག་ནི་ཡང་ བཙུགས་མི་དགོ་ཟེར་གསུངས་གསུངམ་ཨིན་མས། འདི་འབདཝ་ལས་ལྷ་ཁང་འདི་གི་མིང་ཡང་ ཨྱོན་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་ཟེར་དར་ཁྱབ་སོང་ནུག།
ལྷ་ཁང་འདི་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ར་ གཏེར་སྟོན་ཤེས་རབ་ཁོ་རའི་སྐུ་གདུང་དབུ་ཐོད་ཡོདཔ་དང་ བུམ་ཐང་མེ་འབར་མཚོ་ལས་བཏོན་ཡོད་ པའི་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་འདྲ། དེ་ལས་ རྩ་ཆེ་ཤོས་ཅིགཔ་འདི་ གོང་ལུ་བཀོད་པའི་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གསུང་བྱོན་བའི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ ད་རུང་ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ གཏེར་སྟོན་མཆོག་གིས་ཧཱ་ནུབ་མཚོ་ནག་པ་ཏྲ་ལས་བཞེས་པའི་རོལ་མོ་ཡོད་རུང་ ད་རེས་ནངས་པ་སྤ་རོ་རིན་སྤུངས་རྫོང་ནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ སྔོན་མ་གཏེར་བཏོན་ཤེས་རབ་མེ་འབར་མཆོག་བོད་ལས་ཧཱ་ལུ་བྱོན་པའི་བྱོན་ལམ་ཁར་ ཧཱ་ལུ་ཡོད་པའི་ནུབ་མཚོ་ནག་པ་ཏྲ་ནང་ལས་ དུང་ རྔ་དང་རོལམོ་ཆ་གཅིག་མཚོ་ནང་ལས་བཏོན་ནུག། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ གཏེར་སྟོན་མཆོག་གིས་གསེར་གྱི་ཀཝ་གཅིག་ཡང་ཡོདཔ་གཟིགས་ཏེ་ སྤ་རོ་རྫོང་ལུ་ཕུལ་དགོ་པས་ཟེར་བའི་ཐུགས་བཞེས་གནང་ཏེ་ ཁོའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཚོའི་ཆུ་ཚུ་ག་ར་ གཏེར་སྟོན་ཁོ་རའི་ཞལ་ནང་བཙུགས་ཏེ་བཞག་ཞིནམ་ལས་ ཤིང་བཟོ་བོ་ཚུ་ལུ་གསེར་གྱི་ཀཝ་འདི་བཏོག་སྟེ་གནང་ བཀྲིན་དགའ་ཚོར་གྱི་ཚུལ་ལུ་ཀཝ་གི་ཞོགས་ཀོ་ཚུ་འབག་ཟེར་གསུངས་ནུག། འདི་ལུ་ བཟོ་བོ་ཚུ་སེམས་མ་དགའ་བར་ གསེར་གྱི་ཀཝ་འདི་ག་ར་དྲ་དུམ་སྦེ་བཏོག་ནི་འགོ་བཙུགས་ཚེ་ གཏེར་སྟོན་མཆོག་གིས་ཁོང་ཚུ་གིས་དེ་སྦེ་མཛད་མ་ད་ཟེར་ལག་བརྡ་འབད་རུང་ བཟོ་བོ་ཚུ་གིས་ཉན་མ་བཏུབ་ལས་ ཞལ་ལས་མཚོའི་ཆུ་ཡང་ག་ར་གཏང་དགོཔ་ཐོན་ཏེ་ བཟོ་བོ་ཚུ་ ག་ར་མཚོ་ནང་ཐིམ་སོངམ་ཨིན་མས།
གཏེར་སྟོན་མཆོག་གིས་ མཚོའི་ཆུ་འདི་ཞལ་ལས་གཏངམ་ཅིག་ མཚོའི་གནས་བདག་གིས་གཏེར་སྟོན་མཆོག་བདའ་འོངམ་ད་ གཏེར་སྟོན་གྱིས་ རྔ་དང་རྔས་ཏོག་ཚུ་རིམ་པ་བཞི་ན་བཀོ་གཏངམ་ལས་ འདི་ཚུ་ཡང་ག་ར་མཚོ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། མཐའ་མཇུག་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ རོལམོ་གཅིག་རྐྱངམ་གཅིག་ལུས་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ གཏེར་སྟོན་མཆོག་བྱོག་བྱོན་པའི་ལམ་གྱི་བར་ན་ ཨཔ་ཁྱུང་བདུད་མཉམ་ཅིག་ཕྱད་དེ་ གཏེར་སྟོན་དང་མཚོའི་གནས་བདག་གཉིས་ཀྱི་བར་ཁ་འཆམ་ཁ་བཟོ་སྟེ་ གཏེལ་སྟོན་མཆོག་ཧཱ་གི་ས་གོ་ནང་རྐངམ་ར་བཀལ་མ་ཆོགཔ་དང་ མཚོའི་གནས་བདག་འདི་ཡང་ལ་རྩེ་ལས་ཚུར་འོང་མ་ཆོག་པའི་ཁ་ཚིག་བཟོ་སྟེ་བྱིན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེའི་ཤུལ་ལས་ གཏེར་སྟོན་མཆོག་ སྤ་རོ་སྤང་སྦིས་ས་ལུ་ ལྷོད་དེ་རྡོ་གཅིག་གུར་བཞུགས་ཏེ་བསྒོམ་གནང་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ རྡོ་འདི་ད་རེས་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་ནང་གི་སྐུ་རྟེན་གཙོ་བོ་གུ་རུ་གསུང་བྱོནམ་བཞུགས་ས་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་འདུག།
རྒྱབ་རྟེན་དཔེ་ཐོ།
ཞུན་དགཀུན་བཟང་འཕྲིན་ལས། (གནམ་ལོ་མེད།༢༠༠༨) དད་པའི་ས་བོན། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་བསྐྲུན་ཁང་།
Asian Historical Architecture. (n.d.). Ugyen Guru Lhakhang, Paro, Bhutan. Retrieved from https://www.orientalarchitecture.com/index
Bayuel. (n.d.). Pangbisa Ugyen Guru Lhakhang. Retrieved from https://bayuel.com/attractions/pangbisa-ugyen-guru-lhakhang
Footlooseinme. (2018). Tale of Ugyen Guru Lhakhang in Pangbisa. Retrieved from https://footloosein.me/2018/06/21/ugyen-guru-lhakhang/