ཁས་བླངས། Volunteerism

མི་སྡེའི་ཁས་བླངས་ཟེར་མི་འདི་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་ རིན་མེད་སྟོང་པ་སྦེ་ མི་སྡེ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ལཱ་འབད་མི་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་ཨིན་པས། (InitLive, 2021). ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ ཁས་བླངས་འདི་གནམ་མེད་ས་མེད་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་དང་ གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་སོང་ཡོདཔད་ང་  ཁས་བླངས་ཀྱི་བློ་རིག་འདི་ དུས་རབས་བར་མའི་སྐབས་ལུ་ལས་ར་ InitLive (2021) བིརི་ཊེན་ལས་ཕར་ ནཝ་ཚཝ་རེ་འབྱུངམ་ད་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ཆ་རོགས་འབད་ནི་གི་སྲོལ་ཚུ་སྡོད་ནུག་ཟེར་ཨིན་པས། དེ་ལས་ དུས་རབས་ ༡༩ པའི་ནང་ལྷོད་པའི་བསྒང་ལས་ ལཱོན་ཌཱན་ནང་ལས་ཕར་ ཁས་བླངས་པའི་ལས་སྡེ་ཚུ་ཡང་ཐོན་ནུག། དུས་རབས་ ༢༠ པའི་ནང་ལས་ འདི་བཟུམ་གྱི་ལས་སྡེ་ལེ་ཤ་ཐོན་ཏེ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་བློ་རིག་འདི་ཁྱབ་སྤེལ་འགྱོ་ནུག་ཟེར་བཤད་དེ་འདུག།

ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་བཟུམ་ཅིག་འབད་རུང་ ཁས་བླངས་ཟེར་མི་འདི་ Tashi Dendup (2018) དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ རང་སྐྱོང་ཟེར་བའི་གཞི་རྩ་གི་ཐོག་ལས་ མི་སྡེ་ནང་གི་མི་ག་ར་བཅའ་མར་གཏོགས་ཏེ་ རིན་མེད་སྟོང་པ་སྦེ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ལཱ་འབད་མི་ཅིག་ལུ་གོཝ་ཨིན་པས། ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་བློ་རིག་འདི་ དམ་པའི་ཆོས་དར་བའི་སྐབས་ལས་ར་ དགའ་བ་དང་བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ཆ་རོགས་འབད་ནི་གི་སྲོལ་སྡོད་ནུག་ཟེར་བཤདཔ་ཨིན་པས། Tashi Choden (2003). དེ་ལས་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ ཁས་བླངས་པའི་ལས་སྡེ་ཚུ་ཐོན་ཞིནམ་ལས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ ཁས་བླངས་འབད་ནི་འདི་ཡར་རྒྱས་སོང་ནུག།

མི་སྡེ་ནང་ལུ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ལས་རིམ་འདི་གིས་ ང་བཅས་ར་མི་སྡེ་ནང་གི་ དཀའ་ངལ་ཚུ་བསལ་ཏེ་ ས་གནས་ག་ཏེ་ར་ཨིན་རུང་ ཕན་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་ཐོགཔ་ལས་ གནམ་མེད་ས་མེད་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། ཁས་བླངས་འབད་ཐོག་ལས་ མི་སྡེའི་གནས་སྟངས་འདི་ ཡར་རྒྱས་གཏང་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབདམི་འདི་ཚུ་གིས་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ སྟབས་བདེཝ་དང་མ་བདེཝ་ག་ཅི་ར་བྱུང་རུང་ རྒྱུ་དང་སྦུངས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་ཞུ་བར་ལྷོད་ནི་འདི་གིས་ མི་སྡེའི་གནས་སྟངས་དགའ་ཏོག་ཏོ་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། InitLive (2021), ང་བཅས་ར་ ནང་པའི་ཁ་ཐུག་ལས་འབད་རུང་ གཞན་ལུ་ཕན་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་བ་ཅིན་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ བསོད་ནམས་བསག་པའི་རྒྱུ་སྦེ་རྩིཝ་ཨིནམ་དང་། ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ གཞན་ལུ་ཕན་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་འདི་ ནང་པའི་ཕྱོགས་ལས་འབད་བ་ཅིན་ དགེ་བ་བསྒྲུབ་ནིའི་བྱ་བ་བཟང་པོ་ཅིག་སྦེ་ཡང་རྩིཝ་ཨིན་པས།

ཁས་བླངས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ མཐུན་འབྲེལ་ལེགས་ཤོམ་བཟོ་ཚུགསཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ སྟབས་མ་བདེཝ་རེ་འབྱུང་པའི་སྐབས་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ གྲོགས་རམ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དེ་ དཀའ་ངལ་སེལ་བའི་སྐབས་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ངོ་ལེགས་ཤོམ་འབད་ཤེས་ཏེ་ མཐུན་ལམ་དང་འཆམ་ཁ་བཟོ་ཚུགསཔ་ཨིན། འདི་འབདཝ་ལས་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ཡང་ དཀའ་ངལ་ག་ཅི་བྱུང་རུང་ བློ་གཏད་དང་ཆ་བཞག་བསྐྱེད་སའི་ཡུལ་ཅིག་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ལས་རིམ་འདི་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ ཡར་རྒྱས་དང་འགྱུར་བ་ ག་བཟུམ་ཅིག་འབག་དགོ་རུང་ མི་སེར་ཚུ་ བློ་སེམས་མཐུན་ཏེ་ དཀའ་ངལ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ འབད་ཚུགསཔ་ཨིན།

འདི་བཟུམ་སྦེ་ ཁས་བླངས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ རང་རྐྱང་ལུ་ཡང་ ཕན་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ Stacey Buttel and Amber Krosel (2020) གིས་ ཁས་བླངས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ འབད་ཚུགས་ཅི་ཟེར་བའི་དཔའ་ཉམས་དང་ངལ་རངས་བྱུང་སྟེ་ དགའ་བ་སྦོམ་འཐོབ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ མི་འདྲཝ་མ་འདྲཝ་ཚུ་དང་ཕྱད་དེ་ མཐུན་འབྲེལ་ལེགས་ཤོམ་བཟོ་ཚུགས་ཏེ་ རང་གི་མི་ཚེའི་དགོས་པ་ཡང་འགྲུབ་ཚུགས་པའི་ཁར་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་འཐོབ་ཚུགས་པའི་ ཕན་ཐོགས་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན།རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁས་བླངས་ཟེར་མི་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་དང་གསོ་བ། ཤེས་རིག་ལ་སོགས་པའི་ལས་སྡེ་དང་ ལས་ཁུངས་ནང་ལས་ཕར་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གྲོགས་རམ་འབད་མི་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་ཨིན་པས། Anmonie (2020) གིས་འབད་བ་ཅིན་ ཨཱསི་ཊ་ལི་ཡ་ལུ་ རྒྱལ་སྤྱི་ཨཱསི་ཊ་ལི་ཡའི་ཁས་བླངས་པ་ཟེར་བའི་ལས་སྡེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ འདི་གིས་ ཨེ་ཤི་ཡ་དང་པེ་སི་ཕིག། མི་ཌཱལ་ཨིསིཊ་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ དབུལ་ཕོངས་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་དབང་ཆ་དང་ ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ། ཤེས་རིག་དང་གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག། དེ་ལས་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབ་ནང་ལུ་ གྲོགས་རམ་ དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚུ་འབདཝ་ཨིན་ཟེར་བཤད་དེ་འདུག། འདི་བཟུམ་སྦེ་ར་ ཨུ་ཨེསི་ཨེ་ལུ་ཡང་ ཡི་ནའེ་ཊེཊ་ནེ་ཤཱན་ཁས་བླངས་པ་ཟེར་བའི་ལས་སྡེ་འདི་གིས་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ གཞི་བདེ་དང་གོང་ཕེལ་གྱི་ལཱ་ཚུ་ནང་རྒྱབ་སྐྱོར་འབདཝ་ཨིན་པས། (Storchy, 2022).

ཁས་བླངས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མི་སྡེ་ནང་ཕན་པ་སྦོམ་ཡོད་དེ་ར་འབད་རུང་ དཀའ་ངལ་དུམ་གྲ་རེ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ལཱ་འདི་ དུས་ཡུན་རིངམོ་ ལོ་ལས་བཅད་དེ་འབད་ནི་མེན་པར་ དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་གི་དོན་ལུ་ཨིནམ་ལས་ བློ་གཏད་ཚུགས་པའི་ལཱ་མེན་ཟེར་ཨིན་པས། (Linda L. Graff, n.d.). དེ་མ་ཚད་ ཁས་བླངས་འབད་ནི་འདི་ Andre Motiwalla (2015) གིས་འབད་བ་ཅིན་ དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ མི་ཚུ་གིས་སྐྱོན་བཏགས་ཏེ་ ཁ་གཏང་སའི་གཞི་ཅིག་ཨིན་ཟེར་བཤདཔ་ཨིན་པས། དེ་འབདཝ་ལས་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ལཱའབད་ནི་འདི་ ལེགས་ཤོམ་ཅིག་ཨིན་རུང་ དེའི་བཟུམ་གྱི་དཀའ་ངལ་ཚུ་ གདོང་ལེན་འབད་ནི་ལུ་ ལཱ་ཁག་གཏང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།

ཁས་བླངས་ཏེ་གཞན་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་འདི་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ ཁག་ཆེ་ཤོས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ལུགས་སྲོལ་ འདི་ ཉམས་མ་བཅུག་པར་ཡར་རྒྱས་གཏང་དགོཔ་འདི་ གལ་ཆེ་བས། ཁས་བླངས་འབད་མི་ལུ་ གནོད་པ་བ་ཕན་པ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ལས་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཁར་  རང་གི་རྒྱུད་ལུ་བསོད་ནམས་བསག་ནིའི་རྒྱུ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་  མ་འོངས་བུ་རྒྱུད་ཚུ་ལུ་ཡང་ དཔེ་བཟང་པོ་ཅིག་འོང་ནི་མས། འདི་འབདཝ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་དང་རང་གི་མི་སྡེ་ནང་ལས་ཕར་ ལས་སྣ་ག་ཅི་བཟུམ་འོང་རུང་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ གྲོགས་རམ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དགོཔ་འདི་ ང་བཅས་ར་ལུ་ཕོག་པའི་འགན་ཁུར་བཟུམ་ཅིག་འབད་ཆ་བཞག་སྟེ་ ཁས་བླངས་འབད་དགོཔ་གལ་ཆེ།

ཁུངས་གཏུག།

Anmonie (2020). Retrieved from Australian Volunteers International: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Australian_Volunteers_International

Choden T. (2003). Traditional Forms of Volunteerism in. Thimphu : The Centre for Bhutan Studies. Retrieved from Traditional Forms of Volunteerism.

Dendup T. (2018). Retrieved from Community Volunteerism among Youth : http://202.144.157.211:8080/jspui/bitstream/1/314/1/Tashi%20Dendup.pdf

Graff L. L.  Retrieved from Emerging Trends and Issues in Volunteerism and Volunteer Program: http://nc.casaforchildren.org/files/public/community/programs/ProgramResources/EmergingTrendsGraff.pdf

InitLive (2021, December 17). Retrieved from What is volunteerism? A Guide to History and Benefits : https://www.initlive.com/blog/what-is-volunteerism-a-guide-to-the-history-benefits

Motiwalla A. (2015, September 2). Retrieved from The Positives & Negatives of Volunteerism: https://discovercorps.com/blog/volunteerism-positives-negatives/

Stacey Buttel, A. K. (2020, April 3). Retrieved from Benefits of Volunteering: https://www.indeed.com/career-advice/career-development/what-are-benefits-of-volunteering

Storchy. (2022). Retrieved from United Nations Volunteers: https://en.m.wikipedia.org/wiki/United_Nations_Volunteers